تصمیم غیرمنتظره پکن در بازار طلای جهانی
دولت چین از ابتدای نوامبر ۲۰۲۵، معافیت مالیاتی فروش طلا را لغو کرد؛ اقدامی که به گفته تحلیل‌گران می‌تواند یکی از بزرگ‌ترین تغییرات در سیاست مالیاتی فلزات گران‌بها طی دو دهه گذشته باشد. این تصمیم فشار قابل‌توجهی بر فروشندگان و مصرف‌کنندگان طلا در بزرگ‌ترین بازار مصرف این فلز وارد خواهد کرد.بر اساس گزارش بلومبرگ، وزارت دارایی چین اعلام کرده است که از این پس فروشندگانی که طلا را از طریق بورس طلای شانگهای خریداری می‌کنند، دیگر نمی‌توانند بخشی از مالیات بر ارزش افزوده (VAT) را از قیمت نهایی فروش کسر کنند. این تغییر شامل فروش مستقیم، فرآوری به جواهرات و حتی معاملات خرد نیز می‌شود.
هدف پنهان: افزایش درآمدهای مالی دولت
کارشناسان معتقدند این تصمیم بخشی از سیاست جدید دولت چین برای افزایش درآمدهای مالیاتی در شرایط رکود اقتصادی است. با تضعیف بازار مسکن، کاهش رشد اقتصادی و فشار بر بودجه عمومی، پکن در پی آن است تا از طریق حذف برخی معافیت‌ها، منابع درآمدی جدیدی ایجاد کند.
پیش‌تر، معافیت مالیاتی به فروشندگان طلا اجازه می‌داد تا محصولات خود را با قیمت رقابتی‌تری عرضه کنند. حذف این مزیت به معنای افزایش هزینه‌های فروش و کاهش حاشیه سود فعالان بازار است. به گفته تحلیل‌گران، بخشی از این هزینه‌ها ناگزیر به مصرف‌کنندگان منتقل خواهد شد.
پیامدهای فوری در بازار داخلی و جهانی
لغو معافیت مالیاتی، احتمالاً موجب افزایش قیمت طلا در بازار داخلی چین خواهد شد. از آنجا که فروشندگان باید مالیات کامل را پرداخت کنند، انتظار می‌رود قیمت شمش، سکه و مصنوعات طلا در کوتاه‌مدت افزایش یابد.
در نتیجه، احتمال کاهش تقاضای مصرفی، به‌ویژه در بخش خرده‌فروشی، وجود دارد. با این حال، چون طلا همچنان دارایی امنی برای سرمایه‌گذاران چینی است، انتظار می‌رود تقاضای سرمایه‌ای در میان‌مدت پایدار بماند.
در سطح جهانی نیز این تصمیم می‌تواند جریان واردات طلا به چین را دگرگون کند. به عنوان دومین واردکننده بزرگ طلا در جهان، هرگونه کاهش تقاضا در چین ممکن است بر قیمت‌های جهانی فشار نزولی ایجاد کند؛ هرچند سرمایه‌گذاران بین‌المللی ممکن است برای جبران کاهش تقاضای شرق، خرید خود را افزایش دهند.
تأثیرات بلندمدت و چشم‌انداز آینده
لغو معافیت مالیاتی طلا در امتداد تصمیم اخیر چین برای حذف تخفیف مالیاتی پلاتینیوم در اکتبر ۲۰۲۵ ارزیابی می‌شود. به نظر می‌رسد دولت پکن در حال بازنگری گسترده در سیاست‌های حمایتی خود در حوزه فلزات گران‌بهاست تا ساختار مالیاتی منسجم‌تری ایجاد کند.
اقتصاددانان هشدار می‌دهند که در صورت تداوم رکود مصرفی، فشار تورمی ناشی از افزایش مالیات بر کالاهای لوکس می‌تواند بر رشد اقتصادی چین اثر منفی بگذارد. با این حال، از نگاه دولت، کاهش معافیت‌ها راهی برای تقویت درآمدهای پایدار مالیاتی محسوب می‌شود.
اقدام تازه پکن در حذف معافیت مالیاتی طلا، علاوه بر آثار فوری بر بازار داخلی، پیامی روشن برای فعالان اقتصادی دارد: دوران سیاست‌های مالیاتی تسهیلی در چین به پایان رسیده است.
این تغییر نشان می‌دهد دولت چین مسیر اصلاحات مالیاتی بلندمدت را در پیش گرفته؛ اصلاحاتی که می‌تواند ساختار قیمت‌گذاری فلزات گران‌بها و روند تجارت جهانی آنها را دگرگون کند.