رویای فناوری تمام آمریکایی و چالشهای تراشهسازی در سال ۲۰۲۵
مجله معتبر «The Economist» در شماره جدید خود (۲۳ آگوست ۲۰۲۵) با تیتر اصلی «All-American Silicon»، در گزارشی تحلیلی به موضوع حیاتی تلاشهای آمریکا برای حفظ جایگاه برتر خود در صنعت فناوری پرداخته است. این گزارش تاکید ویژهای بر سقوط شرکت اینتل به عنوان نماد فناوری آمریکایی و پیامدهای این وضعیت در رقابت جهانی دارد. در این مقاله به بررسی وضعیت فعلی صنعت تراشهسازی آمریکا، چالشهای پیشرو و راهکارهای پیشنهادی پرداخته شده است.
سقوط اینتل؛ نماد فناوری آمریکا در معرض خطر
نیم قرن پیش، شرکت اینتل یکی از پیشتازان جهانی در حوزه تولید تراشههای رایانهای بود و برای مدتی کوتاه به دومین شرکت ارزشمند جهان تبدیل شد. اما امروز با کاهش ارزش بازار به کمتر از ۱۰۰ میلیارد دلار، این شرکت حتی در بین ۱۵ تولیدکننده برتر تراشههای پیشرفته جایگاه قابل توجهی ندارد. این سقوط نه تنها ضعیف شدن یک شرکت است بلکه نمایانگر ضعف صنعت فناوری آمریکا در رقابت با رقبایی چون چین و تایوان محسوب میشود.
اهمیت استراتژیک تراشهها در دنیای امروز
تراشههای نیمهرسانا به عنوان قلب فناوریهای نوین، نقش حیاتی در امنیت ملی، دفاع و پیشرفتهای هوش مصنوعی دارند. در رقابت تنگاتنگ فناوری بین آمریکا و چین، توانایی تولید و تامین این تراشهها میتواند تفاوت بین پیروزی و شکست باشد. نگرانیهای جهانی درباره وابستگی به شرکت تایوانی TSMC، بهخصوص در شرایط تهدیدات نظامی چین به تایوان، اهمیت تولید داخلی تراشههای پیشرفته را دوچندان کرده است.
چالشهای سیاست صنعتی و مداخله دولت
ساخت تراشههای پیشرفته یک فرآیند پیچیده، تخصصی و جهانیشده است که مداخلات بیرویه در بازار ممکن است به شکست منجر شود. دولت بایدن تلاش کرد با حمایتهای مالی از اینتل، بار دیگر این شرکت را به جایگاه پیشین بازگرداند، اما این تلاشها تا کنون نتیجه ملموسی نداشتهاند. سیاستهای حمایتی باید با درک عمیق از ساختار جهانی صنعت تراشهسازی طراحی شود تا موفقیتآمیز باشد.
تهدید سیاستهای ترامپ برای صنعت فناوری آمریکا
بازگشت احتمالی دونالد ترامپ به قدرت میتواند شرایط را پیچیدهتر کند. تهدید به وضع تعرفههای سنگین بر واردات تراشه و فشار به شرکتهای بزرگ فناوری مانند انویدیا برای استفاده از تولید داخلی تراشهها، ممکن است به جای کمک به صنعت داخلی، به خودزنی در بازار جهانی منجر شود. اکونومیست هشدار میدهد که تحمیل استفاده از گزینههای کمتر کارآمد، روند نوآوری و پیشرفت آمریکا را به خطر میاندازد.
ضرورت تدوین استراتژی منسجم برای زنجیره تامین تراشه
با توجه به اهمیت حیاتی تراشهها، آمریکا نیازمند یک استراتژی جامع، منعطف و هوشمندانه است که بتواند هم نیازهای داخلی را تامین کند و هم از رقابت جهانی عقب نماند. موفقیت در این حوزه مستلزم همکاری بین دولت و بخش خصوصی، سرمایهگذاری در فناوریهای نوین و اجتناب از سیاستهای غیرکارشناسی است. عدم اتخاذ چنین رویکردی میتواند آینده فناوری، امنیت ملی و جایگاه آمریکا در جهان را به خطر اندازد.
در ادامه این شماره از مجله اکونومیست به موضوعات دیگر می پردازد که عبارتند از:
- رویای آمریکا درباره تولید تراشههای داخلی
بررسی چالشها و واقعیتهای تلاش آمریکا برای احیای صنعت تراشهسازی داخلی. - ظهور یک اپوزیسیون جدید؛ نشانهای امیدوارکننده برای سوریه
تحلیلی درباره شکلگیری و تأثیر یک نیروی مخالف تازه در سوریه. - آمریکا و تصمیمات مربوط به اوکراین: رئیسجمهور به چه صدایی گوش خواهد داد؟
بررسی بازیگران و فشارهای سیاسی که سیاست آمریکا در قبال اوکراین را شکل میدهند. - ضرورت حمایت از زنان باردار در برابر موج گرما
تأکید بر اهمیت محافظت از زنان باردار در برابر اثرات مخرب تغییرات اقلیمی و گرمای شدید. - بریتانیا پیشگام در یک کسبوکار جهانی جدید—کسبوکاری جنایی
نگاهی به افزایش فعالیتهای جنایی سازمانیافته در سطح جهانی و نقش بریتانیا در آن.
