افزایش ضریب اعتباری صندوق‌های اهرمی به ۷۰ درصد
کمیته پایش ریسک بازار سرمایه در جلسه روز چهارشنبه ۱ مرداد ۱۴۰۴ (۲۳ ژوئیه ۲۰۲۵)، تصمیم مهمی اتخاذ کرد. این کمیته با بازنگری در سیاست اردیبهشت‌ماه، ضریب اعتباری صندوق‌های سرمایه‌گذاری اهرمی را به ۷۰ درصد ارزش پرتفوی سهام افزایش داد. این تصمیم از شنبه آینده به اجرا در خواهد آمد.
بازگشت به سیاست‌های حمایتی گذشته
تصمیم جدید، عملاً به‌معنای بازگشت به سیاست‌های قبلی است؛ چرا که کمیته در اردیبهشت امسال ضریب را به ۳۷.۵ درصد کاهش داده بود. کاهش یادشده با واکنش‌های انتقادی گسترده‌ای از سوی فعالان بازار، مدیران صندوق‌ها و نهادهایی همچون کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار روبه‌رو شد.
منتقدان معتقد بودند این محدودسازی، در دوران رکود بازار، تأثیر منفی شدیدی بر رفتار معامله‌گران گذاشت. کاهش اعتبار باعث شد سرمایه‌گذاران حقیقی قدرت خرید خود را از دست بدهند و موج فروش تشدید شود. در نتیجه، شاخص‌های بازار با افت بیشتر روبه‌رو شدند.
انتظار برای افزایش نقدشوندگی و کاهش فشار فروش
با اعمال مجدد ضریب ۷۰ درصد، امکان تحرک بیشتری برای صندوق‌های اهرمی فراهم خواهد شد. کارشناسان بازار انتظار دارند این تغییر بتواند در کوتاه‌مدت، بخشی از فشار فروش را کاهش دهد و به بهبود نقدشوندگی بازار کمک کند. اما بسیاری از تحلیلگران تأکید می‌کنند که اثربخشی این تصمیم، در صورت نبود سایر اصلاحات ساختاری، موقتی خواهد بود.
اعتماد، حلقه مفقوده بازار سرمایه
کارشناسان بر این باورند که بازسازی اعتماد در بازار سرمایه، تنها با اصلاح ضریب اعتباری امکان‌پذیر نیست. آن‌ها پیشنهاد می‌دهند که نهاد ناظر (سازمان بورس و اوراق بهادار) برای تقویت اعتماد عمومی، اقدامات زیر را در دستور کار قرار دهد:
- کاهش تصمیمات ناگهانی
- افزایش شفافیت در اعلام سیاست‌ها
- ثبات در مقررات بازار
- اصلاح فرآیندهای نظارتی
به‌ویژه، اطلاع‌رسانی دقیق و به‌موقع پیش از اجرای تغییرات حساس، می‌تواند از سردرگمی فعالان بازار جلوگیری کند.
جمع‌بندی: بازنگری یا اصلاح ساختاری؟
افزایش دوباره ضریب اعتباری صندوق‌های اهرمی به ۷۰ درصد را می‌توان گامی رو به جلو دانست. اما عملکرد واقعی این تصمیم در هفته‌های آتی مشخص می‌شود. بازار همچنان منتظر اقدامات بلندمدت‌تر، منطقی‌تر و شفاف‌تر از سوی نهاد ناظر است تا اعتماد ازدست‌رفته بازگردد.
