اتحادیه اروپا در پیش‌نویس تازه‌ای اعلام کرده است که قصد دارد تعرفه واردات فولاد را از ۲۵ درصد فعلی به ۵۰ درصد افزایش دهد. این اقدام در راستای تقویت صنعت داخلی فولاد و جلوگیری از ورود بی‌رویه واردات ارزان، به‌ویژه از بازارهای آسیایی همچون چین، صورت می‌گیرد. بر اساس گزارش بلومبرگ و منابع نزدیک به کمیسیون اروپا، سهمیه‌های وارداتی نیز تقریباً نصف خواهند شد و واردات مازاد بر سهمیه مشمول تعرفه‌های سنگین خواهد شد.
چرا اتحادیه اروپا به دنبال افزایش تعرفه فولاد است؟
صنعت فولاد اروپا طی سال‌های اخیر با فشار واردات ارزان‌قیمت از چین و برخی کشورهای دیگر مواجه بوده است. این روند باعث کاهش قیمت‌ها در بازار داخلی و تهدید اشتغال هزاران کارگر در صنایع فولادی شده است.
اتحادیه اروپا اعلام کرده هدف از این اقدام کاهش ریسک انحراف تجاری و محافظت از تولیدکنندگان داخلی است. به عبارت دیگر، این سیاست قرار است مانع ورود محصولات ارزان خارجی شود که توان رقابت صنایع داخلی را کاهش می‌دهد.
تغییرات در نظام سهمیه و تعرفه‌ها
در شرایط کنونی، سیستم واردات فولاد بر اساس سهمیه‌بندی عمل می‌کند. پس از پر شدن سهمیه‌های ماهانه یا سالانه، تعرفه ۲۵ درصدی بر واردات مازاد اعمال می‌شود. این مکانیزم تا ژوئن ۲۰۲۶ اعتبار دارد. اما اتحادیه اروپا تصمیم گرفته است سیستم جدیدی را جایگزین کند که شامل:
- نصف شدن سهمیه‌های وارداتی
- افزایش تعرفه مازاد بر سهمیه به ۵۰٪
- اعطای اختیار به کمیسیون اروپا برای تعیین سهمیه‌های خاص بر اساس داده‌های تاریخی هر کشور
این تغییرات نشان‌دهنده حرکت به سمت سیاست‌های حمایتی قوی‌تر در بخش فولاد است.
واکنش صنایع مختلف به تصمیم جدید
حمایت صنعت فولاد و اتحادیه‌های کارگری
شرکت‌های فولادی اروپا و اتحادیه‌های کارگری از این طرح استقبال کرده‌اند و آن را گامی مهم برای حفظ رقابت‌پذیری و اشتغال در قاره سبز می‌دانند.
نگرانی صنایع پایین‌دستی
در مقابل، بخش‌هایی مانند خودروسازی، لوازم خانگی و صنایع ساختمانی هشدار داده‌اند که این اقدام می‌تواند هزینه تولید را به‌شدت افزایش دهد. افزایش بهای فولاد به‌عنوان یک ماده اولیه کلیدی ممکن است فشار تورمی بیشتری به اقتصاد منطقه یورو وارد کند.
ابعاد بین‌المللی و ریسک‌های احتمالی
افزایش تعرفه‌ها می‌تواند پیامدهای فراتر از مرزهای اروپا داشته باشد. صادرکنندگان فولاد مانند چین، هند و ترکیه ممکن است با کاهش دسترسی به بازار اروپا مواجه شوند. این احتمال وجود دارد که کشورهای هدف دست به اقدامات تلافی‌جویانه بزنند و اختلافات تجاری در سازمان تجارت جهانی (WTO) تشدید شود.
همچنین این تصمیم اروپا شباهت زیادی به سیاست‌های تعرفه‌ای ایالات متحده و کانادا دارد که پیش‌تر نرخ‌های مشابهی بر واردات فولاد اعمال کرده‌اند.
آینده صنعت فولاد اروپا در سایه تعرفه‌های جدید
افزایش تعرفه واردات فولاد به ۵۰ درصد یکی از مهم‌ترین اقدامات تجاری اتحادیه اروپا در سال‌های اخیر محسوب می‌شود. این تصمیم می‌تواند به حمایت از صنعت داخلی و حفظ اشتغال کمک کند، اما در عین حال خطر افزایش هزینه‌ها برای صنایع پایین‌دستی و بروز تنش‌های تجاری بین‌المللی را نیز به همراه دارد.
به نظر می‌رسد در صورت تصویب نهایی، اروپا وارد دوره‌ای جدید از حمایت‌گرایی صنعتی خواهد شد که پیامدهای آن هم بر اقتصاد داخلی و هم بر روابط تجاری جهانی اثرگذار خواهد بود.